IRD: Pixabay-jmexclusives
BALIABIDEAKETXEAN

Urratsez urrats azalduta, tresna informatikoak eta euskara

Gonbidatu ugari joan dira sartzen etxeko intimitatera urteen eta hamarkaden joan-etorrian: XIX. mendetik idatzizko aldizkariak eta prentsa, XX. mendearen lehen erdian irratia, bigarren erdian telebista eta XXI. mendean gailu informatikoak eta Internet. Komunikazio tresna horiek etxebizitza guztietan hartu dute ostatu eta, horien aniztasunean, hizkuntzak ezinbesteko rola jokatzen du. Artikulu honetan jarraibide eta aholku ugari topatuko dituzue, bideo formatuan: batetik, seme-alabekin batera tresnak erabiltzen ikasteko, baita funtzionalitate berriak deskubritzeko ere; eta, bestetik, baliabide horiek euskaraz jartzen ikasteko.

Tarte bat hartu eta tresna horiek euskaratzea proposatu nahi dizuegu, bada horretarako arrazoirik: Alde batetik, arrazoi funtzionalak, haurrak tresna informatikoen hizkeran edo erregistroan trebatuko baitira: gorde honela, laster-markak, pantaila-osoa, nirekin partekatutakoak, kalkulu-orria… Horrek hiztegia aberastu eta eskola eta etxeko lanen arteko zubia erraztuko die. Bestetik, tresna hauek euskaraz jarrita, egunerokoan euskara bera gehiago erabiliko dute.

Aipatutako arrazoi horiez gain badira gehiago. Aurreko artikulu batean adierazi bezala, epe luzera begira “euskarazko informatika tresnen bidez haurrek ikusiko dute euskarak edozertarako balio dezakeela, egunerokoak jartzen dizkien erronketarako balio duela, modernoa dela…”, hau da, “pantailaren bidezko unibertsoa ere, neurri batean behintzat, euskaraz bizi daitekeela.”

Euskara eta sareko baliabideak. 11:06. Tresna digitalak euskaraz izateak berebiziko garrantzia du. Bideo honetan jarraibide erraz eta labur ugari dituzue, bai tresnak euskaratzeko, bai erabiltzeko modu berriak deskubritzeko:

Aurkibidea eta loturak:
0:00. Windows sistema eragilea euskaraz jartzeko jarraibideak.
1:56. Ordenagailu bera hainbat lagunek erabiltzen badute, batzuk euskaldunak besteak ez, nola egin?
4:04. Mugikorreko Android sistema eragilea euskaraz jartzeko jarraibideak.
5:16. Chrome eta Firefox nabigatzaileak euskaraz jartzeko jarraibideak.
7:38. Google eta Qwant bilatzaileak euskaraz jartzeko jarraibideak.
8:51. Nola irakurri, adibidez, The New York Times euskaraz? Euskara automatikoki itzultzeko.
9:32. Kartel bat euskaraz irakurri nahi? Argazki baten bidez, nola euskaratu mugikorretik.

Google tresnak hezkuntzan. 16:57. Egun Google tresnak ezinbesteko bilakatu dira hezkuntzan, eta horiek erraz jarri daitezke euskaraz. Bideo honetan topatuko dituzue tresna horien funtzionalitate ugari:

Aurkibidea eta loturak:
0:00. Googleko tresnak euskaraz jartzeko jarraibideak.
1:06. Nola hasi saioa Google tresnetan ikasleen kontuarekin?
1:27. Drive tresna nora erabili.
4:04. Calendar, dokumentuak edo oharrak sortu.
5:49. Drive tresna telefonoan.
6:26. Gmail edo eposta nola erabili.
9:43. Classroom nola erabili.
16:13. Classroom telefonoan.

Zibersegurtasuna. 11:26. Honako bideoan oinarrizko aholku ugari azaltzen dira, helduentzat, baina baita gurasoek seme-alabei eman beharreko hezkuntza digitalaren hastapenak ere, komunikazio tresna horiek behar bezala erabil ditzaten:

Aurkibidea eta loturak:
0:00. Antibirusa eta aplikazioak nondik jaitsi.
0:50. Oinarrizko aholkuak: mezu elektronikoak edo e-mailak.
1:52. Oinarrizko aholkuak: irakurri gabe onartzen ditugun baldintzak.
2:44. Oinarrizko aholkuak: nabigazioa Interneten.
5:15. Pasahitzen erabilera.
6:17. Oinarrizko aholkuak: bideodeiak.
7:48. Internet bidezko komunikazioa, txatentzako oinarrizko aholkuak: testuinguru faltagatiko gaizki ulertuak, “idazten dugun guztia betiko geratzen da” eta argazkien erabilera.

CC BY-SA 4.0