Haur txikiak, hizketan hasi aurretik ere, soinuak egiten hasten dira, hitzak imitatuz. Soinu horiek onomatopeiak dira, soinuen eta esanahien arteko lotura zuzena adierazten duten hitzak.
Oso ohikoa da, beraz, haurtzaroan onomatopeiak erabiltzea. Ez da, ordea, txikienen kontua soilik, soinuak erabiltzen dira beste hainbat adierazpenetarako: istorioak sortzeko eta osatzeko, irudimena lantzeko edota hizkuntzarekin jolasteko. Gainera, soinu jakin batzuk imitatzeko ezin aproposagoak dira, esaterako, ekintzak, garraiobideak edota animalien hotsak adierazteko: plisti-plasta, brum- brum, kukurruku!
Onomatopeiak mundu zabalean ezagutzen dira, hizkuntza guztietan baitaude, nahiz eta bakoitzak bere soinu propioa duen. Horrela, oilarrak egiten duen hotsa imitatzeko euskaraz kukurruku esaten dugu; gazteleraz, kikiriki; frantsesez, cocorico eta ingelesez, cock a doodle doo. Guztiak hots beraren onomatopeiak dira, baina bakoitza bere hizkuntzan.
Hona hemen animalia batzuen soinuak euskaraz, Juan Inazio Lizarragaren Haurren munduko hiztegi txikia bilduman jasoak:
| ANIMALIAK | BEREN HOTSAK |
| – Ahateak – Ahuntzek bekereke egiten dute – Apoek eta igelek korroka egiten dute – Astoak arrantza egiten du – Behiek, oreinek eta elefanteek marru egiten dute – Behorrek eta zaldiek irrintzia egiten dute – Beleek karraka egiten dute – Hartzek, lehoiek, tigreek, panterek… orroa egiten dute – Katuek miau edo marraka egiten dute – Oilarrak kukurruku egiten du – Oiloek kakaraka edo kakara egiten dute – Otsoek ulu egiten dute – Txakurrak zaunka – Txerriek eta basurdeek kurrinka egiten dute – Txoriek txioka |
Kua-kua Beee korrok-korrok-korrok anja-anja, arrantzaka ari da marruka ari dira iiijjiii. irrintzika ari dira kar-kar-kar, karraka ari dira orroka ari dira miauka edo marraka ari dira kukurruku kakaraka aauuuuu uluka au-au kurrin-kurrin txio-txio |
Gehiagorenak ezagutu nahi dituenak zerrenda luzeagoa du BERRIAko estilo liburuan.
Eta, jakina, badira bestelako aukera batzuk, familian animalien izenak ikasi eta hotsak praktikatzeko:
CC BY-SA 4.0
