Denbora librea

Haurrak irailean hasi eta ekainera arte joaten dira eskolara. Astelehenetik ostiralera. Denbora asko ematen dute bertan, horrenbestez. Asko? Hainbeste izaten al da? Neurketa zehatz bat eginez gero ikusiko dugu esna orduen % 15 inguru egiten dituztela eskolan. Gainerako % 85a, beraz, beren denborarik gehien-gehiena, eskolatik kanpo ematen dute, beste zeregin batzuetan. Eta zertan, zehazki? Etxekoekin […]

Gabonak bertan ditugu, 2 aste opor, aski denbora deskonektatzeko, atseden hartzeko, gauza politak egiteko… Eta neguko oporrak izanik, eguraldiak eta goiz iluntzeak etxean denbora gehixeago pasarazten digunez, ERAn hamaika plan proposatzen dizkizuegu haurrek euskaraz eta euskararekin gozatzen jarraitzeko. Izan ere, hemen askotan esan bezala, euskara gozamenarekin lotzeak oso eragin positiboa du eta ez al dira […]

Haur txikiak, hizketan hasi aurretik ere, soinuak egiten hasten dira, hitzak imitatuz. Soinu horiek onomatopeiak dira, soinuen eta esanahien arteko lotura zuzena adierazten duten hitzak. Oso ohikoa da, beraz, haurtzaroan onomatopeiak erabiltzea. Ez da, ordea, txikienen kontua soilik, soinuak erabiltzen dira beste hainbat adierazpenetarako: istorioak sortzeko eta osatzeko, irudimena lantzeko edota hizkuntzarekin jolasteko. Gainera, soinu […]

Euskara ikasten ari diren haurrek baliabideak behar dituzte hizkuntza edozein egoeratan (familian, lagunartean, eskolan) egoki eta eroso erabili ahal izateko, eta garrantzi berezia eman behar zaie ahozko erregistro ezberdin horiei, egunerokoan oso beharrezkoak direlako. Hizkuntzak ongi ikasteko eta horietan erraztasuna lortzeko maiz erabili behar dira; eta, ahal dela, bizipen positiboekin lotuta. Eskola orduz kanpoko jardueretan […]

Euskara aisialdian praktikatzearen onurak hamaika dira. Hizkuntzaren ikuspuntutik, erregistro informalak lantzeko biziki erabilgarria da. Baina askoz harago doa. Esate baterako, euskaraz jolasteak, filmak ikusteak, liburu politak irakurtzeak… ez du parekorik hizkuntzarekiko atxikimendua errotzeko, gozamenarekin lotzen baita, alegia, atsegin ditugun jarduerekin. Eta zer da, bada, atxikimendu hori? Elementu bat baino gehiago biltzen badu ere, euskaraz hitz […]

Hizkuntza bat ikasteko prozesua etengabekoa da, nonahi ikasten da zerbait: eskolan, antzokietan, literaturan, jolasean, APPetan, haurrarekin kaleko errotuluak ozen irakurtzerakoan… baita harremanetan ere, izan etxekoekin, lagunekin edota ezezagunekin. Egoera asko dira egokiak hizkuntza praktikatzeko, eta askotan esaten den bezala, praktikatuz ikasten da. Zenbat eta gehiago eta gehiagorekin hitz egin orduan eta aukera handiagoa hizkuntza sendotzeko. […]

Badira bi hilabete gure errutina gehienak errotik aldatu direla. Aurtengo udaberrian seme-alabek etxean egon behar dute nahi baino gehiago. Baina egon? Ez dute zertan egonean egon! Ezin ukatu egunerokoak irabazi duen intentsitatea, ezta? Lehen, asteak edo hilabeteak zenbatzen… Orain, aldiz, orduak! Nolanahi ere, egoera probetxuzkoa gertatzea lortu daiteke, are gehiago, proposamen interesgarri hauekin: Aurrena, era.eus-en […]

Eguerdiko bazkariarekin indarrak berritu eta arratsaldeko lehen orduak eskolan pasa ondoren, jolasteko tenorea izaten dute haurrek. Gogo biziz ateratzen dira, gainera, baina erritmoari eutsi ahal izateko komeni da atseden hartzea eta zerbait jatea. Bokata edota fruta jaten duten bitartean ipuin bat kontatzeak lasaituko ditu. Une horretarako aproposa da, esaterako, “Meriendatzera etorri zen tigrea”. Sofia eta […]

Ziurrenik gehienok izanen dugu gogoan txikitan eskolan edo gurasoekin egindako eskulanak: marraztu eta koloreztatu; papera, kartoia edo txapakumena; moztu eta itsatsi; muntatu edo eraiki… Nork pasatzen ote zuten hobeki, gurasoek ala haurrek?  Oroitzapen gozo haiek berreskuratzeko, berriz ere, lan horietan aritzea da onena. Jolasa eta irudimena lantzen ditugun denbora berean, lasaitasunez aritzeko espazio bat sortuko […]

Larunblai aisialdi-programa bat da, euskaraz ikasten duten Lehen Hezkuntzako haurrendako antolatua, baina hori baino askoz gehiago ere bada. Zergatik? Asteburuetan dibertsioa ziurtatzeko ez ezik, lagunartean euskararen erabilera bultzatzeko bereziki sortua baita.  Jendeak ez du berdin hitz egiten bizitzako egoera guztietan. Umeak, adibidez, ez dira berdin solasten irakaslearekin edo lagunekin. Irakaslearekin ari direnean hizketa formala darabilte […]