Eskolaz kanpo

Bat eta biga, inauterietan gira; hiru eta lau, ni alegera gaur; lau eta bost, ni zutaz agradoz; sei eta zazpi, zu ere bai noski! (1) Inauteriekin ematen zaie bukaera neguko festei. ERAn aurretik azaldu bezala, neguko ziklo hori Arimen gauak zabaltzen du eta Olentzero eta ekinozioko erritualak pasa eta gero inauteriek ixten dute. Tartean, otsailaren […]

Nafarroako eskola gehienetan, euskaraz ikasten duten 5. edo 6. mailako ikasleek ordubeteko saioa izan ohi dute astero, bertsolaritza ardatz. Baina bertsoez harago doan saio bat izaten da hau. Izan ere, gure kulturako zein munduko beste txokoetako doinuak abesten dituzte, errima familiak ezagutu, haien lehen kopla eta bertsoak sortu, eta beste ezeren gainetik, euskararekin jolastu. Ariketa […]

Neguko festen zikloa Arimen Gauak zabaltzen badu ere, ospakizunen gailurra neguko ekinozioarekin heltzen da, dudarik gabe, eta harekin, Olentzero.  Sukilaren edo eguberritako enborraren pertsonifikazioa da, ziur aski, Olentzeroren jatorria. Sukila gabon gauean pizten zen eta sutan mantentzen zen urteberria hasi arte. Piztutako su horrek neguaren amaiera eta urte zaharra adierazten ditu, eta era berean, urte […]

Ene Kantak talde nafarrak kantu-bilduma berria aurkeztu du eta formatu bereziko ikuskizuna eskaintzera heldu da urte bukaeran. Lau emanaldi eskainiko ditu Iruñeko Nafarroa Arenan, Barakaldon, Donostian eta Gasteizen. Taldea 2011n sortu zen eta ordutik 4 disko argitaratu ditu, denak haurrentzako kantuekin. Oraingoan, Satorjator CD-DVDa argitara eman du, 2018ko azaroaren amaieran. 19 kantuz osatutako bilduma da, […]

Durangoko azoka liburuak, jokoak eta diskoak erosteko baino askoz gehiago da, kulturzaleen topaleku ere bada. Adin guztietako publikoarentzat eskaintza zabala izaten da urtero: musika kontzertuak, idazleen hitzaldiak, edota haurrentzako ekitaldiak, esaterako. Ekitaldi horietarako, gainera, espazio propioa dute txikienek, Saguganbara izeneko aretoa eta zabalik dago abenduaren 5etik 9ra, azoka egiten den bitartean. Haur eta familiak euskal kulturara gerturatzeko gunea da […]

Inoiz ikusi baduzu haur bat ikuskizun batean, aho zabalik, erne-erne, ezin erneago, istorioan bete-betean sarturik… esperientzia estetiko batean murgilduta dago. Horrelakoetan, adierazpen artistikoak ardatz, aldi berean, disfrutatzen eta ikasten dute umeek. Ikasketa hori, gainera, ez da edonolakoa. Izan ere, bizitzen eta sentitzen diren esperientziak hobeki barneratzen dira, emozioekin konektatzeak hori baitakar. Bestela esanda, ikasteko modurik […]

“Goiz goizetan egun on, eta gauetan gabon, ilargiko leihoan Nobita eta Doraemon” … zenbatetan entzun ote dugu etxeko telebistan kantu honen hasiera hau? Edo, Hirukiak ataletako sorgina haserre mintzatzen “arraioa, zer da hori?…Inozo halakoa!” esanez? Eta ohartu zarete seme-alaba zaharxeagoak nola egoten diren Sam, Alex eta Clover: Berebiziko espioien  abenturak jarraituz, telebistako pantailara itsatsita? Marrazki […]

Euskaraz ikasi duten ume guzti-guztien bihotzeko fonotekan izen bat dago, Imanol Urbieta, berak jarri baitzion soinu banda haurtzaroari.   Musikari eta irakasle handi honen kantu zerrenda izugarria da: Jon Brown, Txiki txiki txikia, Uztaiak gora, Mac Mikel, Txoria nintzela, Astoa ikusi nuen, Alaken, Lotan nago, Aran txantxan… Irakasle izan zen 70. hamarkadan, ikastolak sortu berriak ziren […]

Gaurko aitona-amonak, haur zirenean, baratzetako kalabaza, arbia edo erremolatxak hartu, hustu eta begiak eta ahoa zulatzen zizkieten, buru-itxura emateko. Barnean kandela mutur bat sartu eta ilunabarrean auzokoak beldurtzen ibiltzen ziren urritik azarorako egunetan, bihurrikeria moduan. Ohikoa zen Erriberako herrietan zein Lakuntzan, Imotzen edo Lesakan, esaterako. Izan ere, Europa osoko kultura tradizionalean zabaldutako ohiturak izan dira […]

37 urte beteko ditu aurten Nafarroako Ikastolen aldeko festa nagusiak. Lehenbizikoa Altsasun ospatu zen 1981ean eta aurten, hain zuzen ere, hara itzuliko da. Horrekin, bada, festa antolatzen duten laugarren aldia izanen dute Sakanako herri horretan. 1981ean Etxarri Aranatzekin batera antolatu zuten, eta ondoren ere anfitrioi izan dira 1993an eta 2005ean. Ohikoa den bezala, festak helburu […]