Euskaraz badakizu

Nola indartu euskara gurasoek ez badakite?
Etxeko helduak funtsezkoak izan ohi dira haurrendako ingurune seguru bat eraikitzen. Etxean bertan hartzen dira seme-alaben garapena, balioak eta bizitzan zehar garrantzitsuak izanen diren beste hainbat ezaugarri eskuratzeko oinarriak. Prozesu horretan, hizkuntzak oinarrizkoak dira hori guztia gauzatzeko eta finkatzeko. Baina nola jokatu etxeko helduek ez baldin badakite euskaraz? Euskaraz ez dakiten edo pixka bat dakiten […]

Parte hartu Euskaraldian, jantzi txapa eta aldatu hizkuntza ohiturak
Euskaraldiaren laugarren edizioa maiatzaren 15etik 25era eginen da, eta hizkuntza-ohiturak aldatzeko eta euskararen erabilera handitzeko helburua du. Euskaraldia hizkuntza portaeren eta ohituren inguruan gogoeta egiteko eta aldaketak eragiteko ariketa masiboa da. Ekimenean parte hartzeko izena eman behar da Ahobizi edo Belarriprest gisa. Gero eta heldu gehiagok daki edo ulertzen du euskaraz, baina askotan elkarrizketak ez […]
Hurbildu umeekin zomorroen mundura
Udaberria aro aparta da umeekin aire librean planak egiteko eta naturarekin harremanetan egoteko. Haur askok animaliekiko, intsektuekiko edo landareekiko erakarmen handia izaten dute. Nork ez ditu gogoratzen haurtzaroko egunak landareekin eta zomorroekin jolasten? Zomorroak euskaraz izendatzeko aberastasun handia du euskarak, hona hemen izen eta atribuzio adibide batzuk. Katalingorri Bere koloreengatik zomorro deigarrienetako bat da […]
Nola jokatu dezakete guraso euskaldunek?
Familiek eta ingurune hurbileko helduek funtsezko papera jokatzen dute haurren garapenean, umeek izaten dituzten lehen harreman pertsonalak familiako kideekin izaten baitituzte. Haurrek familian hartzen dituzte lehen ikaspenak, tartean, hizkuntzak, eta horiei ematen zaien balioa eta garrantzia. Gurasoak haurren eredu izan ohi dira, eta haien portaera asko seme-alabek bere egiten dituzte, besteak beste, hizkuntzekiko jarrerak eta […]
Eureka! Aurkitu dut!… edo dugu?
«Eureka!» greziera klasikotik datorren hitza da, «Aurkitu dut» edo «Deskubritu dut» esan nahi du eta gaur egun zirrara edo emozioa adierazteko erabiltzen da. Izan ere, zerbait kostata ulertu dugunean, aurkikuntza bat egin dugunean edo zerbait asmatu dugunean horixe bera sentitzen dugu: zirrara eta emozioa! Bada, gaurko artikuluak proposamen hori dakar: egin seme-alabekin zientzia esperimentu bat […]
Igarkizunak
Jolasak eragin positiboa du haurren garapenean, zalantzarik gabe. Haren bidez, dibertitzeaz gain, mundua ezagutzen dute, alegia, beraien ingurunea aztertzen eta deskubritzen dute. Eta ez hori bakarrik… Jolasak hizkuntza barneratzen laguntzeko eta aberasteko ahalmen handia du, esaterako igarkizunak. Hizkuntzarekin jolastu? Adin guztietan egin daiteke eta hamaika modu daude, jakina, baina badira haurrek bereziki gustuko dituztenak. Plazan […]
Aho-korapiloak, hitzekin jolastuz trebatzeko
Txokolo mokolo txingo txingola mingola txango txankala mankala zart zankulu zinkulu zirt! Oporretan haurrak etxean daudela aprobetxatuz, elkarrekin jolasteko aukera bikaina da hitz jokoetan aritzea. Familia osoak parte har dezake, gainera. Fonemak ongi bereizteko ariketa atseginak dira umeentzat, eta hizkuntzaren ikasketa prozesuan baliabide eraginkorrak dira, inkontzienteki bada ere. Izan ere, aho-korapiloak, hitz jokoak eta kantak […]
Bikotekide erdaldunak haurren euskara ikasketa prozesuan
Ohikoa da familietan guraso batek, edo guztiek, euskaraz ez jakitea. Horiek sarritan, joera izaten dute pentsatzeko ezin dietela seme-alabei euskararen ikasketa prozesuan lagundu (euskaraz eskolatzeko haututik harago), eta ardura hori guraso euskaldunaren esku uzten dute. Baina, horrela izan behar du halabeharrez? Ez al dago beste modurik? Guraso erdaldunak ezin du rol garrantzitsua bete ala? Bada, […]
Etxean irakurzaletasuna sustatzeko ideiak
Istorio guztiek hasiera bat duten bezala, eta hasieratik ekitea komeni denez, ezer baino lehen galdetu diezaiogun geure buruari: Zer da irakurzaletasuna? Nondik dator? Ez al dugu jaiotzetik? Intza Alkainek, Galtzagorri elkarteko kideak, honakoa dio: “Irakurzaletasuna haurrak liburura hurbiltzea da, beraiek nahi dutelako, eta gogoz, alegia, liburuak beraien kabuz zabaltzea eta irakurtzen disfrutatzea. Eta ez hori […]
Xaldun Kortin: kantu eta jolasak haur ttikiekin
Denbora erlatiboa da, batzuetan luuuuze eta besteetan “ya”? Eta hori inork baino hobeki dakite gurasoek, denera iristeko malabarismoa ere ikasi baitute. Egunean eguneko ezin iritsi horretan, batzuetan, tentazioa egon liteke egitekoen zerrendan atzera bidaltzeko seme-alabekin jolastea, bigarren mailakotzat jotzea. Ezaguna da, ordea, zer garrantzitsua den: jolasarekin familiarteko eta lagunarteko lotura afektiboak elikatzen dira, ikasteko balio […]